सन् २०२३ अक्टोबर ७ देखि कट्टरपन्थी इस्लामिक संगठन हमासको कब्जामा रहेको भनिएका नेपाली विद्यार्थी विपिन जोशीको अवस्था अझै अज्ञात नै छ । आजसम्म पनि उनको वास्तविक अवस्थाबारे कतैबाट आधिकारिक पुष्टि हुन सकेको छैन ।
दुई साताअघि विपिनकी आमा र बहिनी पुष्पा उनको रिहाईको अनुरोधका लागि इजरायल नै पुगेर पहल गरिरहेका छन् । सरकार र बिद्रोही पक्ष हमासले सुन्ने गरी रोईकराई , अनुनय बिनय , प्रार्थना आदि गरिरहेका छन् । फेरि पनि आजसम्म आधिकारिक पुष्टि अझै भएको छैन कि विपिनको बाँकी सास छ कि लास ।
यसैबीच विपिनकी आमाले सुनेकै भरको अंग्रेजी आदरार्थी शब्द प्लीज कि प्लीज भन्दै आफ्नो छोरो फर्काइदेऊ भन्दै हमासलाई बिन्ती पुकारिरहेकी छिन् भने पुष्पाले भने अंग्रेजीमा बिभिन्न संचारमाध्यम र धर्नाहरुमा उनकी एक मात्र दाजुको रिहाईको पहल गरिरहेकी छिन् । आजसम्म पनि विपिनबारे भ्रामक तथ्यहरु आइरहेका छन् । तिनमा अधिकांश विपिन जिउँदैछन् , विपिन छिट्टै घर फर्किदै , विपिनको अस्थिपन्जर र स्वास मात्र बाँकी रहेको फेक भिडियो आदि र विपिनको ज्यान संग्लो छैन भन्ने बिभिन्न हल्लाहरु सामाजिक संजालमार्फत आएका छन् । फेरि पनि विश्वभरिका नेपाली र अन्य शुभेच्छुकको एउटै प्रार्थना छ कि विपिन जिउँदै छन् र चाँडै रिहाई हँुदैछन् । यसैले त हामी भन्छौं – सलाम हसासः देऊ हामीलाई विपिनको सास ।
पछिल्लो समयको एक सरकारी श्रोतका अनुसार हमासले युद्धविराम गर्दैछ र त्यसमा केही बन्धक बनाइएका बन्दीहरुलाई इजरायलसँग लेनदेनको शर्तमा रिहाई गर्दैछ । जसले हाम्रा विपिन पनि पर्न सक्नेछन् र उनको घर फिर्ती चाँडै नै हुदैछ । नेपालकी परराष्ट्र मन्त्री डा.आरजु राणासंगको टेलिफोन वार्तामा कतारका विदेश राज्यमन्त्री डा. मोहम्मद विन अब्दुलाजिज अल खुलाईफी भन्छन् –पहिलो चरणमा केही बढी रिहाई गर्ने सूचना हमासले दिएको र यसैमा विपिन पर्न सक्छन् ,नभए पुनः दोस्रो रिहाईमा हुन सक्छ । कतार र इजिप्टले शान्तिवार्ताको मध्यस्थता गरिरहेका छन् । कतारको तर्फबाट अल खुलाईफी प्रमुख वार्ताकार एवम् मध्यस्थकर्ता भएको बुझिएको छ ।यस्तै बीबीसीले पनि यस्तै यस्तै संभावनाको संकेत गरेको छ । यसरी हेर्दा विपिनका आमा र बहिनी उनको रिहाई नजिक पुगेको संकेत पाउन सकिन्छ ।
अमेरिकालगायत अन्य धेरै देशका नागरिक हमासको कब्जामा रहेको बुझिएको छ । अमेरिकन परिवारहरु पनि कयौं पटक इजरायल पुगेर आफ्नो सदस्यको सकुशल रिहाईको निम्ति पहल गरिरहेका छन् । यस्तैमा बिभिन्न देशका परिवारका ४७ जना सदस्यहरु प्रधानमन्त्री बेन्यामिन नेतान्याहुको घरतर्फको बाटोमा धर्नामा बसेका थिए । उनीहरु आक्रोशित थिए , चिच्याइरहेका थिए – हाम्रो प्रियजनहरु तुरुन्त फिर्ता ल्याऊ । यही भीड र रोदनबिच एक १६ वर्षीया बालिका आफ्नी आमासँगै त्यहाँ पुगिन् । उनी थिइन् पुष्पा अर्थात् पुष्पा जोशी ।
पुष्पा त्यो वृहत् भीडबिच ५ मिनेटसम्म निःशब्द मौन भएर बसिन् । त्यसपछि अचानक उठिन् , हातमा माइक्रोफोन समातिन् र शान्त स्वरमा बोल्न थालिन् – हामी आशा गरौं , हिम्मत नहारौं , एक अर्काको साथमा बसौं , पक्कै पनि एक दिन सबै फर्केर आउनेछन् । ती १६ वर्षकी किशोरीले भनौं ती सबै पीडित परिवारको अभिभावक भएर बोलिरहेकी थिइन् । आफ्ना दाजु फर्किने छ , पूर्ण विश्वास उनले बोकेकी थिइन् र त्यही विश्वास सबैलाई बाँडिरहेकी थिइन् । ‘आशा नमार्नुहोस् , विश्वास गर्नुहोस् ।’ उनको आवाजले चिच्याइरहेका , आँशु झारिरहेका परिवारहरुको मनमा फेरि आशाको ज्योति बालिदिइन् । उनले थपिन् ‘आशा कहिल्यै नछोडौं , विश्वास कहिल्यै नटुटाऔं , सबैभन्दा ठुलो कुरा एक अर्कालाई कहिल्यै नत्यागौं किन कि हाम्रो एकता नै हाम्रो प्रियजनलाई फर्काउने बाटो हुनेछ ।’ त्यसपछि पुष्पाले सहभागी तीन जनालाई अंगालो मारिन् । अनि सबैलाई धन्यबाद दिइन् । सबैले आँखाभरि आशीर्वादसहित उनलाई धन्यबाद फर्काए । त्यो क्षण उनी केवल किशोरी होइनन् , एउटी बहिनी मात्र पनि होइनन् , उनी स्वयम् युद्धभूमिको सैनिक सिपाही , योद्धा छोरी थिइन् । हो , यही उपाधि उनलाई उपयुक्त लाग्यो ।अब केवल प्रार्थना छ बाँकी ,सबै फर्किउन् । र , त्यो दिन आएपछि हामीले पुष्पासँग नेपालका पहाडहरुमा स्वच्छ आकाशमुनि आँशु होइन , हाँसो बोकेको यात्रामा निस्किन सकौं । यूकेका नागरिक जोस लसनले यो माथिको भनाई उल्लेख गरेका हुन् पुष्पाकाबारे जो स्वयम् त्यस धर्नामा उपस्थित थिए । उनी इजरायलमा रहेर सामाजिक क्रियाकलापमा संलग्न छन् ।
अब के होला त ?
अपहरणमा परेका आफ्ना सदस्यको रिहाईका निम्ति नेपाली परिवारका सदस्य मात्रै इजरायल पुगेको , पठाइएको वा लगिएको भन्ने कुरा भने भ्रम रहेछ भन्ने माथिबाटै पनि बुझियो । नेपालबाट पहिलो पटक यस्तो भएकोले अलिक अनौठो देखिएको मात्र हो । राज्य लाग्नुपर्नेमा पारिवारिक सदस्य स्वयम् गुहार माग्न जानु पर्ने जस्ता अब्यवहारिक लाग्ने कुरा आए , सरकारको आलोचना भयो नै ।तर अमेरिकालगायत अन्य देशका नागरिक पनि आफ्नो परिवारको सदस्यको छिटो रिहाईको निम्ति उता पुगेको थुप्रै रहेछन् । नेपाली नागरिकको केही दोष नभएकोले गर्दा विपिनका आमा र बहिनीले गरेको बिन्ती अनुनय बिनय र अन्तर्राष्ट्रिय मिडियाको प्रेसरको कारण बिद्रोही हमासको मन पग्लिन सक्छ र विपिनको सकुशल रिहाई हुन सक्छ भन्ने अनुमान लगाउन सकिन्छ र प्रार्थना पनि यही छ । विपिनलाई बहादुर र हिरो भनेर इजरायली प्रधानमन्त्रीले भनेका छन् भने विपिनका आमा पद्मा र बहिनी पुष्पालाई इजरायली सरकारले दिनुसम्म साथ र सम्मान अनि थप ऊर्जा दिएको छ । हाम्रो श्रोत र साधन अनुसार हमासलाई तर्साएर होईन फकाएर , आमा बहिनीको रोदन देखाएर मन पगालेर विपिनको रिहाईको पहललाई सफल पार्न सकिन्छ भन्नेमा हामी विश्वस्त रहन सकौं ।
