विश्वव्यापी महामारी बढ्दो छ । मानिस ज्यान कसरी बचाउने भन्ने ध्येयमा छन् । महामारीका कारण विश्वले ठूलो आर्थिक व्ययभार भोगिरहेको छ । अस्पतालमा बेड भरिभराउ छ । अक्सिजनको हाहाकार छ । यो अवस्थामा देश गुज्रिरहेको छ । निषेधाज्ञा लागु भईसकेको छ ।

देशमा निषेधाज्ञा, विश्वभरि लकडाउन जसले गर्दा सामाजिक कार्यहरु पनि रोकिएका थिए । अझ भनौ सामाजिक संस्कार र साईत नभएर विवाह ,ब्रतवन्धलगायतका अन्य विभिन्न कार्यहरु रोकिएका थिए ।जसले यो बैशाख महिना अत्यधिक लगन र साईत भएर होला । हामीहरुलाई भ्याइनभ्याइ रह्यो । सम्वन्धहरु नयाँ बने । नाता थपिए । घर उल्लासमय बने ।
विगत ६ महिनाबाट रोकिएर, सारेर बैशाख महिना सबैको रोजाईको महिना रहेको थियो । हामी नेपालीहरुको आफ्नै संस्कार र परम्परा छ । संस्कार र परम्परामा हामी बाँधिएका छौ । बेहुला बेहुली तथा दुवै परिवार तयार रहँदा पनि विवाहको साईत नभएर हुन सक्दैन । छोराछोरीको गुन्युचोलो, ब्रतवन्ध उमेर ढल्किरहँदा पनि हामी साईत नभएर गर्न सक्दैनौ । यी यस्तै संस्कारहरु रोकिएका थिए ।जीवनचक्र नै रोकिएसरह भएको थियो हाम्रो समाज । सरकारले लकडाउन खुलाएको अवस्था अनि विभिन्न बाधा, व्यवधानहरु हटेको समय यो बैशाख महिना धेरै जोडीहरुका लागि जीवनमा भुल्न नसक्ने महिना रहेको छ ।

साथीभाइको जमघट अनि परिवारहरुको भेलाले नै विवाह सफल रहने हुँदा कोरोनाको पीडालाई भुलेर भएपनि जीवन चलाउन विवाह गर्न र सामाजिक रीतिमा बाँधिन कयौ जोडी तयार भएका थिए । विगत एक वर्षदेखि हामी कोभिड १९ को मारमा छौ । कयौले परिवार गुमाए त कयौले आफन्त गुमाए, कयौले जीवनसाथी गुमाए त कतिले बाआमा गुमाए त कतिले सन्तान गुमाए । कति मृत्युको मुखबाट फर्किएर आए , मृत्युलाई जिते । कति मृत्युसंग हालसम्म पनि लडिरहेका छन् । आफू विरामी परेपनि आफ्ना छोराछोरीको वैवाहिक सम्वन्ध गाँसिदिएका छन् ।अभिभावक अस्पतालको शैय्यामा बसेर पनि कति सन्तानको जोडी बाँधियो ।

जीवनमा जे जस्तो परिस्थिति भएपनि विवाह जीवनको अपरिहार्य चलन रहेको छ । वैवाहिक सम्वन्धले नै सन्तान प्राप्ति हुने हुँदा यो प्रकृयालाई हामीले रोक्न सक्दैनौ । यो प्रकृया निरन्तर चलिरहन्छ । चलन ,संस्कार अनि प्रक्रियालाई हामी मानिसले रोक्न सक्दैनौ । यो प्राकृतिक नियम नै रहेको छ । यी यस्ता संस्कार र प्रकृयामा हाम्रो जीवन चलेको हुन्छ । हामी खुसी थियौ । दुखलाई हामीले भुलेर सुख खोजिरहेका हुन्छौ । सुखमा हामी दुखलाई भुल्छौ । हामी केही पल भएपनि कोभिड १९को पीडालाई भुलेर जीवन जिउन खोजेका थियौ ।

बैशाख महिना त्यसै पनि नयाँ बर्षको सुरुवाती महिना नयाँ जोश र जाँगर नयां कामको थालनी लगायत यो महिनामा मानिसले स्वतस्फुर्त नयाँ कार्य थालनी गर्ने महिना ।
नेपाल पंचाङ्ग निर्णायक समितिबाट स्वीकृत भई २०७८ सालको शुभ साईत तथा पंचाङ्ग सर्वसाधारणहरुका लागि सार्वजनिक भएको हुन्छ । हिन्दु धर्म तथा परम्परा अनुसार विवाह,व्रतबन्ध ,अन्नप्राशन जस्ता माङ्गलिक एवम् शुभकार्यका लागि साइत जुराउनु पर्ने हुन्छ, जुन एक महत्वपूर्ण कार्य हो । यसरी साईतविना हामी शुभकार्य गर्दैनौ । बल्लबल्ल यो बैशाख महिनामा हामीले हाम्रो माङ्गलिक कार्य गर्ने अवसर पाएका थियांै । परिवारमा खुसी छाएको थियो होला कतिको नयाँ बुहारी घर भित्र्याउने तयारी थियो होला त कतिको जन्त गएर दुलही ल्याउनु पर्ने थियो । देश विदेशबाट परिवार भेला भएका थिए होला त कति दुलाहादुलही विवाह गर्न भनेर विदेशबाट आएका छन् । तर अचानक फेरि कोभिड १९ को दिनप्रतिदिन बढ्दो अवस्थाले गर्दा प्रशासनले निषेधाज्ञा जारी गरिसकेको छ ।शुभकार्यलाई रोकावट नगरे पनि २५ जनाभन्दा बढी भेला हुन नदिने निर्णय भयो । पहिलाभन्दा छिटो कोभिडको प्रकोप बढ्दो रहयो । जीवनमा केही खुसी आएपनि फेरि कोभिडले जीवनमा दुख ल्याएको छ । साथीको विवाहमा रमाइलो गर्ने , सवै आफन्तहरुलाई बोलाएर सबैको भेटघाट हुने । जो जहाँ भएपनि यो विवाहमा परिवार सबै भेला हुने भन्ने सपना तुहेको छ । दुखमा परेकाहरुलाई केही पल भएपनि हाम्रो उपस्थितिले खुसी मिल्छ भन्ने हाम्रो मान्यता टुटेर साथ दिनु पर्ने भएको छ ।बजारमा चहलपहल बढेको थियो । कोही विवाहको सपिङ्गमा व्यस्त थिए त कोही कोभिड बढ्ने भो भनेर खानाको जोहो गर्दै थिए । सडकका मजदुरहरु अव रोजगारी गुम्ने भो भनेर परिवारको चिन्तामा डुवेको देखिन्थ्यो ।

बजार हेर्दा लाग्छ कोरोना छैन नमास्क लगाएका छन् न सचेत र सुरक्षित नै रहेका छन् । व्यवसायी व्यवसायको धुनमा छन् । फेरि हामी निषेधाज्ञामा छौ । लकडाउनमा छौ ।आज सुरक्षित रहे भोलि फेरि रमाउन पाईने छ । हिजो सबै जुटेर रमाईलोे गर्नुपर्ने थियो तर आज हामी छुटेर एक अर्कालाई साथ दिनु पर्ने भएको छ । जुटेर हैन फुटेर यो रोगसंग सुरक्षित रहन सक्छौ । संस्कार संस्कृतिलाई हामीले नै जोगाउने हो यो अवस्थामा संस्कारलाई मान्दै संस्कृतिलाई अँंगाल्दै यो विषम परिस्थितिमा हामी सचेत र सुरक्षित रहनुको अर्को विकल्प हुन सक्दैन ।
नमस्कार मलाई सम्झेर विवाह तथा विभिन्न कार्यक्रममा निमन्त्रणा गर्नु भएकोमा म तपाईहरुप्रति कृतज्ञ छु । तर यो विषम परिस्थितिमा उपस्थित हुन नसकेकोमा क्षमा माग्दछु । यसरी सामाजिक संजालमा सूचना हालेर कार्यक्रममा नगएर भएपनि सुरक्षित रहनु आजको आवश्यकता भएको छ ।हाम्रा सामाजिक कार्य गर्नलाई साईत छ तर समय उपयुक्त छैन । संस्कार र संस्कृति हामीले बचाउने हो । यो विषम परिस्थितिमा संस्कार र रीतिलाई हामी जुटेर हैन छुटेर बचाऔ । वैवाहिक कार्यक्रम तथा अन्य कार्यक्रममा हामी जतिसक्दो छुटेर साथ दिऔं ।

प्रतिक्रिया

कृपया प्रतिक्रिया लेख्नुहोस्!
कृपया आफ्नो नाम लेख्नुहोस्