झापा, कात्तिक १ । चालुु आर्थिक वर्षको दुुई महिनामा पौनै तीन अर्ब रुपियाँ प्रत्यक्ष वैदेशिक लगानी (एफडिआई) भित्रिएको छ ।
नेपाल राष्ट्र बैङ्कको तथ्याङ्क अनुसार चालुु आवको साउन र भदौमा मुलुकमा दुुई अर्ब ७१ करोड रुपियाँ भित्रिएको हो । अघिल्लो वर्ष सो अवधिमा तीन अर्ब प्रत्यक्ष वैदेशिक लगानी भित्रिएको थियो । गत वर्षको तुुलनामा २९ करोड रुपियाँ कम वैदेशिक लगानी भित्रिएको हो ।
यस्तै दुुई महिनामा खुुद पुुँजीगत ट्रान्सफर एक अर्ब २० करोड रुपियाँ कायम भएको छ । अघिल्लो वर्ष सो अवधिमा खुद पुुँजीगत ट्रान्सफर ८५ करोड आठ लाख रुपियाँ कायम भएको थियो । उद्योग विभागका अनुसार भदौमा १९१ परियोजनामार्फत आठ अर्ब ९७ करोड ८७ लाख ९० हजार रुपियाँ वैदेशिक लगानी प्रतिबद्धता आएको थियो । नेपालमा लगानी गर्ने भनेर आठ अर्ब ९७ करोड रुपियाँ लगानी प्रतिबद्धता आए पनि भित्रिने रकम भने न्यून रहेको तथ्याङ्कले देखाएको छ ।
आव २०८०÷८१ मा ६१ अर्ब ९० करोड रुपियाँ वैदेशिक लगानी प्रतिबद्धता आएकोमा आठ अर्ब ४० करोड रुपियाँ भित्रिएको नेपाल राष्ट्र बैङ्कले जनाएको छ । आव २०७९÷८० मा ३८ अर्ब प्रत्यक्ष वैदेशिक लगानी प्रतिबद्धता आएकोमा छ अर्ब १७ करोड रुपियाँ भित्रिएको थियो ।
विभागका अनुसार भदौमा स्वचालित मार्गबाट ८६ करोड २५ लाख रुपियाँ आएको छ । ५२ वटा परियोजनामार्फत सो रकम भित्रिएको हो । स्वचालित मार्गबाट सबैभन्दा धेरै सूचना प्रविधि परियोजनामा ३८, पर्यटनमा आठ, सेवामूलकमा तीन, उत्पादनमूलक दुई र पूर्वाधारमूलक एक परियोजनामा लगानी भित्रिएको हो ।
राष्ट्र बैङ्कको तथ्याङ्क अनुसार विभिन्न देशबाट भित्रिएका वैदेशिक लगानीमध्ये औद्योगिक क्षेत्रमा सबैभन्दा धेरै ५९.७ प्रतिशत रहेको छ । यस्तै औद्योगिक क्षेत्रका विद्युत्, ग्यास, एयर कन्डिसनलगायतका क्षेत्रमा ३० प्रतिशत र उत्पादनमूलक क्षेत्रमा २९.४ प्रतिशतमा लगानी छ । ४०.२ प्रतिशत लगानी सेवा क्षेत्रमा, वित्तीय संस्थाहरूमा २६ प्रतिशत, सूचना र सञ्चार क्षेत्रमा ६.७ प्रतिशत, होटललगायतका क्षेत्रमा ६.३ प्रतिशत छ ।
नेपालमा विभिन्न ५८ वटा मुलुकबाट वैदेशिक लगानी आउने गरेको छ । नेपालमा लगानी गर्छुु भनेर लगानीकर्ताले प्रतिबद्धता गरे पनि सो अनुुपातमा रकम भित्रिएको छैन । प्रतिबद्धताको ३० देखि ३५ प्रतिशत रकम मात्र भित्रिने गरेको तथ्याङ्कले देखाएको छ ।
