जननेता मदन भण्डारीले स्वतन्त्रता बिनाको अनुशासन निरंकुश हुन्छ र अनुशासन बिनाको स्वतन्त्रता स्वेच्छाचारिता हुन्छ भने तर ओली पार्टीमा निरंकुशता लादिरहेका छन् । युद्धकालीन मार्क्सवादकै सघन धङधङीका कारण ओली कमरेड महाराज बन्न खोज्दैछन् । उनी हाम्रा हजुरमा बिन्ती नबिसाई विद्या भण्डारीले सक्रिय राजनीतिमा आउन हुन्न भन्छन् । हाम्रो हुकुम प्रमाङ्गीबिना विद्या भण्डारीले पार्टीको भावी अध्यक्ष हुन खोज्नु अपराध हो भन्छन् ओली । विद्याले दुई वर्षअघि पार्टी सदस्यता नवीकरण गरेको थाहा पाएर पनि चुप्प रहेका ओली प्रायोजित रुपमा अहिले विद्याविरुद्ध बर्बराउन थालेका छन् । पार्टी सदस्यता नवीकरण गरेवापत संगठन विभाग प्रमुखको धतुरो झार्छन् । अधिकारी थरि विचरा, बबुरा र अदना नेता ओलीको पाउमा पसारा पर्छन् र कान समातेर उठबस गर्छन् । ओली आफू बाहेका सबैलाई नालायक ठान्छन् । आफू सदा फस्ट म्यान हुने उद्घोष गर्छन् ।
जीवनको आखिरीमा पखेटा पलाउन थालेको हो कि च्यासलको जङ्गबहादुर मत्ता हात्तीजस्तो हुन थालेको छ । साम, दाम, दण्ड र भेद प्रयोग गरेर कुनै शासक टिकेनन् मात्र होइन, तिनले मर्ने बेलामा देशमा दशगजा जमिन पनि पाएका छैनन् । राजशाही पञ्चायतले सबै नेपाली पञ्च, सबै पञ्च नेपाली भन्थ्यो । घोडाको बादशाह यसमा मख्ख परेको थियो । आश र त्रासमा परेका जनता उक्त क्रूर शासकका पक्षमा देखिन्थे तर तिनैले बादशाहलाई जनताले कठालामा समातेर माटोमा पछारेका हुन् । आफ्ना वरिपरि जति भाट र भृत्य जम्मा गरेपनि जुनसुकै रंगको बादशाहको मृत्यु कुखुरोको प्वाँख सरह भएको छ । पार्टी संगठन र सञ्जालमा खासै कुनै प्रभावहीन मनुवाको भीड देखाएर फूर्ती नगरे हुन्छ ।
ओलीको विद्या लक्षित लाञ्छित अभिव्यक्ति अति भइसकेको छ । महिला भनेर हेप्नु हेपिएको छ । अतिवाद खतिवादमा परिणत हुन्छ भन्ने बेलैमा ओली र उनका भृत्य मण्डलीले बुझे हुन्छ । बेलैमा ओलीलाई सुधार्ने प्रयत्न गरौँ नत्र चरम विकृतिलाई उधार्ने ल्यागत र तागत जबज रक्षकहरुसित छ । यो गौरवशाली पार्टीलाई तमाम नेता र कार्यकर्ताले बचाउँछन्, पहिले पनि बचाएकै हुन् ।
मदन भण्डारी फाउन्डेशन देशव्यापी रुपमा जीवित छ र यसलाई अझ जीवन्त बनाइने छ । जसले हिड्ने बाटामा काँडा तेस्र्याउँछ अनि उसैलाई म यही बाटो भएर अघि बढ्छु भन्दैन विद्याले यति कुरा जानीजानी ओलीलाई सक्रिय राजनीतिमा आफ्नो धेरै कुरा गर्नु र ? विद्याले असार चौध गते यस्तै यस्तै अनेक दाउपेच, गुप्तगु षडयन्त्र लगायत अनेक गतिविधिको साक्षी भएर पार्टीमा अनुभव गरेको वक्तव्यमा बताएकै छिन् ।
अनि त्यतिबेला ओलीले हामीलाई सोधेर र उनकै अनुग्रह र अनुकम्पाबाट मात्र विद्याले सक्रिय राजनीतिमा आउन मिल्छ भन्ने बोध भयो । अनि केही समयपछि ओलीले युवा विद्यार्थीलाई विद्या भण्डारीविरुद्ध प्रतिक्रियावादीलाई नै माथ गर्ने गरी खुल्ला रुपमा मैदानमा पाखुरा सुर्किन उकासे । उचित तर्क र तथ्य छ भने ल्यागत र ताकत भएको मान्छेले ढुङ्गा पगाल्ने क्षमता राख्छ तर तर्कै छैन भने त पाखुरा सुर्किनु पर्ने नै भयो । हुँदाहुँदा त ओलीले उही अन्तर्वार्तामा राष्ट्रपति भएर बस्दाका अवधिमा पार्टी संगठनसम्बन्धी काम विद्याले बिर्सेको बताए । अनि १४ वर्ष जेल जीवन बिताएका चाहिँ जन्मजात कुशल संगठक हुन्छन् र ? भल्गर र ग्लामरको फरक नजान्ने ढकाल थरि नेताले त परित्याग ( घृणा,उपेक्षा र तिरस्कार गर्नु चाहिँ परित्याग हो) को अर्थ नै नबुझी विद्याले पार्टी सदस्यता परित्याग गरेको बताए ।
मदनले क्रान्ति यथास्थितिको मात्रात्मक विकल्प होइन, त्यो गुणात्मक विकल्प हो भने तर ओली भने विद्या भण्डारीका अनुसार पनि मात्रात्मक र आंशिक विकल्पमा मात्र रमाइरहेका छन् । मदनले पार्टी नेता र कार्यकर्तालाई टुल्स र औजार बनाइयो भने यो पार्टीको कुनै भर र भविष्य छैन भने । उनले त अझ तीन स सिद्धान्तनिष्ठ नैतिकवान् र लोकप्रिय नेता,कार्यकर्ता र संगठक बनाउने उच्चतम ध्येय राखेका थिए । तर ओली पार्टी संगठनलाई कमरेड महाराजका काँटाचम्चा मात्र बनाउन व्यग्र देखिए ।
फाउण्डेशनले पनि जननेता मदन भण्डारी र जबज अनुसार सांस्कृतिक रुपान्तरणको बहस सुरु नै गरेको छैन । कुराले मात्र गुणात्मक रुपान्तरण हुँदैन । मदनले क्रान्तिले पुरानो समाजको आधारलाई तोेड्छ र नयाँ समाजको संरचनालाई सुदृढ बनाउँछ भन्ने कुरामा जोड दिए । तर ओलीले जबज अनुसार हालका दिनसम्म समाजको गुणात्मक रुपान्तरणमा पटक्कै ध्यान दिएनन् ।
सोभियत संघमा जनताका आधारभूत आवश्यकता परिपूर्ति गरिएकै थियो तर त्यहाँ जनसंस्कृति निर्माण र विकास गर्ने कुरामा पटक्क ध्यान दिइएन अर्थात् कम्युनिष्ट वा समाजवादको जग वा चुरोलाई सर्वथा उपेक्षा गरियो अनि बोक्रा र पलाँसका मात्र भरमा पर्दा रुसी समाजवाद एक झोक्कामा ढल्यो तर समाजवाद ढल्दा सडकमा एक जना पनि प्रतिवाद गर्न आएन । तर बीस वर्षपछि पनि नेपालमा राजा वा राजतन्त्र र सामन्तवादी अपसांस्कृतिक भूतले गणतन्त्रलाई दिनदहाडै तर्साइरहेको देखिन्छ ।
विद्या भण्डारीले पार्टीको आन्तरिक जीवन अस्तव्यस्त, भताभुङ्ग र लथालिङ भएको देखिन् । उनले जबजअनुसार पार्टीलाई गुणात्मक रुपान्तरण गर्ने दिशामा ओलीले सिन्को नभाँचेको पनि देखिन् । मदनले विगतका गल्तीबाट सिक्नु पर्छ भने र तिनै गल्ती दोहो¥याएर किमार्थ अग्रगमन हुन्न मदनले भने । चीन रुसलगायत देशहरुका युद्धकालीन र त्यसपछिका दिनमा पनि पार्टीमा नोकरसाही जनवाद व्याप्त थियो । नेता र उनका परिवार राजा र राजघराना भन्दा कम थिएनन् । अनि यही विकृति नेपालमा कदापि र कहिल्यै सुरु नहोस् भन्ने मदनको चाहना ओलीले बुझेनन् । नेता पनि सधैँ सफल हुँदैनन् । असफलताबाट सिक्ने हो भने टावर हुन थालेको र भएको व्यक्तित्वले हत्तपत्त निहुरिन पर्दैन ।
चिनियाँ सांस्कृतिक क्रान्ति कालको अतिवादी चक्रूब्यूँह माओ आफैँले सिर्जना गरे र त्यस चक्रब्युँहमा पर्न बेलैमा माओले आफूलाई नजोगाएका भए माओको टावर पर्सनालिटी टुक्राटुक्रा हुन्थ्यो । मदनले विश्व कम्युनिस्ट आन्दोलनका यस्ता अनेकन चरम विकार र विकृतिबाट नेपाली कम्युनिस्ट आन्दोलनलाई बचाउने उत्कट चाहना अनुसार जबजको प्रतिपादन गरे । जबजको सार सौन्दर्यको मर्म र महत्व नै नबुझ्नेहरु लाजसरम बिना जबजको आफू एक्लो प्रतिपादक भन्न पनि भ्याउँदा रहेछन् । मदनको असमयमै अवसान नभएको भए एमाले पार्टी यस्तै हालतमा किमार्थ हुने थिएन रहेछ । मदनले आम नेता र कार्यकर्ता र जनतालाई जबज र पार्टी अध्यक्षका भक्त बनाउन चाहेकै थिएनन् । किनकि भक्तहरु भजन र आरती त उतार्छन् तर कर्म भने किमार्थ गर्दैनन् ।
ढकाल,अधिकारी र गौतम थरिहरु विद्या भण्डारीविरुद्ध अराजक र उत्तेजक रुपमा मैदानमा पाखुरा सुर्कँदैछन् । विद्या भण्डारी जबजको जीन हो । जबजका रक्षाकवचहरु देशैभरि छन् । नोकरशाही जनवादी शैलीको घनीभूत अवशेषका कारण नेता र कार्यकर्ता नेतृत्वबाट आन्दोलन र आफैँमाथि गरिएको दमनविरुद्ध हत्तपत्त मुख खोल्नै चाहँदैनन् । यसको अर्थ जबजको सारतत्व तमाम कार्यकर्तालाई बुझाइयो भने जोसुकै र जुनसुकै नेता गलत बाटामा हिड्ने आँट नै गर्दैन । मदनले पार्टी नेता,कार्यकर्ता र संगठकलाई वैचारिक सद्धान्तिक सांगठनिक तथा सिर्जनात्मक रुपमा निपुण बनाउने उच्चतम ध्येय राखेका थिए । विद्या भण्डारीले पार्टी अध्यक्ष ओलीलाई भेटेर आफू सक्रिय राजनीतिमा आउनै पर्ने सबै यथार्थ र गुह्य कुरा बताइन् । भण्डारीले आफूसित भेटघाट गर्न आएका नेता र कार्यकर्तालाई पार्टी कार्यालय च्यासलमा उपेक्षापूर्ण व्यवहार गरेको पनि सुनाइन् ।
विद्या भण्डारी भनेको संस्था हो, शक्ति र संगठन हो । यो व्यक्तित्व एक होइन अनेक छन् । विद्या भण्डारीहरु एक मात्र भए पो छेकेर छेकिनु ? तह तहका र तरेली तरेलीका प्रतिभाहरु पार्टी र फाउण्डेशनमा छन् । ईश्वर पोखरेल, युवराज ज्ञवाली,अष्टलक्ष्मी शाक्य, सुरेन्द्र पाण्डे लगायत अनेक अनुभवी नेताहरु छन् । मदन भण्डारीको ७५ औँ जन्मजयन्ती देशव्यापी रुपमा विभिन्न रचनात्मक कार्यक्रमसहित मनाउने निर्णय भएको छ । फाउण्डेशनलाई विधानतः देशव्यापी सञ्जाल बनाएर जबजको शक्तिलाई सबल बनाउनु अब अपरिहार्य देखियो । अब जबज रक्षकहरु बहुतै चनाखो हुन जरुरी देखियो । ओलीको पछिल्लो अन्तर्वार्ता सुन्दा अब जबज पक्षधरहरुले फायर खोल्नु पर्ने हो कि जस्तो लागेको छ । सिद्धान्त हुनेहरु विचार र सिद्धान्त आधारित बहस र छलफल गर्छन् । सिद्धान्त नहुनेहरु षडयन्त्र गर्छन् र संघ र प्रदेशका केही राजकीय र राजनैतिक पदको आशमा पारेर आफ्नो स्वार्थ समूह बलियो पार्ने कोशिस गर्न सक्छन् तर यो सब पनि नाकाम हुन्छ । भक्त र भृत्य मण्डलीले आजका दिनसम्म शासकको आखिरमा भलो गरेका छैनन् ।
विद्या भण्डारी सक्रिय राजनीतिक मैदानमा अघि सरेको धेरै ठूलो दुरगामी अर्थ छ । पछिसम्मका लागि विद्याले पदचाप सुनेर पाइला चालेको हो । त्यसैले आफैँ मात्र बाठो अरु सब लठौरा नठाने हुन्छ ।
माओका ग्याङ अफ फोरले चिनियाँ कम्युनिस्ट पार्टीको सर्वनाश गर्न लागेका थिए । माओ र उनका काँटाचम्चाले गर्दा तेङ मर्नु र बाँच्नुको अवस्थामा पुगेका थिए । करीव मरणासन्न अवस्थामा पुगेका ओलीलाई माकुनेले पार्टी अध्यक्ष बनाउन किमार्थ चाहेका थिएनन्
ईश्वर पोखरेल,प्रदीप नेपाल र मुकुन्द न्यौपानेलगायतले ओलीलाई नवौँ महाधिवेशनमा अध्यक्षमा निर्वाचित गराएका हुन् । गुन र घुुनमा पनि अन्तर देख्नेसित के भन्न सकिन्छ र ? एकीकृत भएको नेकपालाई क्षतविक्षत पार्दा जबजका जीनहरु मैदानमा उत्रिएर आन्दोलनलाई जोगाएका थिए । त्यसबेला यो लेखक पनि पार्टी अध्यक्षबाट केन्द्रीय सदस्यमा मनोनित भएकै हो तर यो अवसर मेरो योग्यताले पनि पाएको हो भन्ने गौरव बोध गने हुँदा कसैको कृपा र अनुकम्पाबाट अवसर पाएको हो भन्ने ठानिएन । पार्टीको भावी अध्यक्षका लागि दुई वर्ष अघिदेखि गरिएको गुप्तगु थाहा पाइएकै हो । एउटालाई देखाएर अर्कोलाई स्थापित गर्न खोजिएको र त्यसो हुन नसके अर्कै दाउपेच गर्न खोजेको कुरा खुल्लै देखिन्छ । आफ्नै वार्ड,जिल्ला र प्रदेशमा अनपत्यार नेता समीजस्तो छहारी किमार्थ बन्दैन । गोरु बेचेको साइनोका आधारमा यो पार्टीमा नेतृत्व चयन गर्ने कुराले जग हसाउँछ ।
