सुरेश आले ‘सर्जु’
बिर्तामोड , साउन २९ । झापाका एक व्यक्तिले १० वर्षदेखि दैनिक ५० लिटर दुध साइकलबाटै बिक्री गरिरहेका छन् ।
बिर्तामोड १० बिराटपोखरका टंक पाठकले आजभन्दा १० वर्षअगाडी ख्यालख्यालमै घरको दुध बिक्री गरेर शुरु गरेको ब्यापारले यतिखेर चर्चा बटुलेको छ । दुध दुवानी गर्न पहाडतिर घोडा र तराईमा साइकल साथै मोटरसाइकल उपयुक्त साधन मानिन्छ । तथापि लामो समयसम्म यस ब्यापारमा टंकले साईकलकै प्रयोग गरेकाले पनि उनी चर्चित बने । एक वर्ष होइन, १० वर्षसम्म साईकलको सहाराले दुधको कारोबार गर्नु सामान्य नभएको देख्नेहरु कुरा गर्छन् ।
शुरुको दिनमा उनले आफ्नै घरको दुध बजारको डेरीमा लगेर बिक्री गरेका थिए । घरमा भएको दुध दैनिक ७–८ लिटर डेरीमा लैजादै गर्दा उनले पछि घर–घरमा लगेर दुध बिक्री गर्न थाले । यसरी कारोबार बढ्दै जाँदा अहिले उनी दैनिक ५० लिटर दुध साईकलको सहाराले दैनिक घरघरमा बिक्री गर्छन् ।
पछिल्लो समयमा उनले डेरीलाई छाडेर डेरामा बस्ने परिवार र घरधनीहरुमा कारोबार केन्द्रित गरेका छन् । डेरीवालाले कहिले दुध लिने, कहिले नलिने भएपछि उनले डेरीलाई दुध दिन छाडे । तर कहिलेकाहीँ दुधको मात्रा बढी हुँदा भने उनी डेरीलाई पनि दुध बिक्री गर्ने गर्छन् ।
यसरी दुध बिक्री गर्ने अरुहरु पनि छन् । तर उनको दुधको ब्यापारको बिशेषता भने अलग प्रकारको छ । उनी गाउँबाट बिहान ६ बजेपछि दुध बोतलमार्फत संकलन गर्छन् । र, साइकलमा झोला राखिएको हुन्छ त्यही झोलामा दुधको बोतल राखेर ८ बजेपछि बिर्ताबजार र बिर्तामोड आसपासका बासिन्दालाई वितरण गर्छन् ।
उनको दुध संकलन गर्ने क्षेत्र भने आफू बसोबास गरेको बिर्तामोड १० बिराटपोखर र बिर्तामोड ९ का गाउँहरु हुन् । त्यस भेगका गाउँलेहरुले समेत उनलाई नै दुध दिन मन पराउँछन् । हिसाब पक्का गरेर राम्रो ब्यबहार भएकै कारण उनको ब्यापार फस्टाएको हो । ‘नजिकको व्यक्ति भएकाले भागेर नजाने र महिना–महिनामा हिसाब चुक्ता गर्ने हुनाले पनि हामीले उनलाई बिश्वास गरेका छौ’ उनीसँग विगत ७ वर्षदेखि दुधको कारोबार गर्दै आएका बद्रीबाडी टोलका कृष्ण राजवंशीले भने । यसरी गाउँबाट संकलित दुध नै उनको व्यापारको आम्दानीको स्रोत हुने गरेको छ । उनले हिसाब भने सानो डायरीमा दुध लिने–दिने दुवैको राख्ने गरेका छन् ।
टंकले प्रविणता प्रमाणपत्र तह कानून संकायबाट उत्तीर्ण गरेका छन् । त्योसँगै राजनीतिशास्त्र र मेजर म्याथ लिएर डिप्लोमा उत्तीर्ण गरेका छन् । तर उनले स्वरोजगार हुन दुधको व्यापार नै अवलम्बन गरे । आफ्नो शैक्षिक योग्यता अनुसारको काम चाहिँ नभएको उनी स्वीकार्छन् । तथापि यहि पेशाबाट आत्मसन्तुष्टीे प्राप्त गरेको उनी बताउँछन् ।
उनको यही ब्यापारको अनुशरण गरेर दुधको कारोबार गर्न यस भेगका अरु युवाहरु अग्रसर हुन थालेका छन् । विदेश जाने र फर्केर आउने युवाहरुलाई स्वदेशमै स्वरोजगार बन्न उनको सुझाव छ । बिहान मात्र दुधको माग नभई बेलुकी पनि बढेपछि उनले स्थानीय नबिन सेडाईसँग मिलेर बेलुकीको समय पनि दुध वितरणमा खर्चिएका छन् । ‘शैक्षिक योग्यता शिक्षित हुनलाई हो तर व्यावसायिक बन्न त कुनै न कुनै पेशा अपनाउनु पर्यो नि’ उनको भनाई छ ।
यही पेशाबाट श्रीमती एक छोरा र आफ्नो घर ब्यबहार चलाएका उनी सामान्य खेती किसानी पनि गर्छन् । अहिले ५५ वर्ष उमेर पुगेता पनि आफ्नो शरीरले साथ दिएसम्म यो पेशाबाट समाजसेवाका साथै ब्यापार गरिरहने उनको भनाई छ ।
