“हेल्लो”
“हेल्लो…. हजुर”
“समिर दाई बोल्नु भयो?”
“हजुर हो त– के थियो होला?”
“दाई झट्ट आउन पर्यो यहाँ सिटि अस्पतालमा”
(फोन काटिन्छ)
म आफैसंग बोल्न थालेँ । यो हतास बोली परिचित थिएन तर, एकदम कारुणिक थियो। तर एक्कासी कसलाई के परेछ वा भनौं किन यति ब्यग्रताका साथ बोलाएँ । मैले केही बुझ्न सकिनँ । म हतार हतार तयार भएर यो बन्द अवस्थामा हिँड्दै अस्पताल पुगेँ। ईमर्जेन्सी वार्डमा पुग्नुअघि एकपटक अघि आएको नम्बरमा मैले डायल गरेँ । फोन उठ्यो। म आफू अस्पतालको ईमर्जेन्सी वार्ड अगाडि भएको जानकारी दिएँ। “हस” म आएँ भन्ने मसिनो जवाफ आयो अनि फोन काटियो। म सम्झिदै थिएँ को थियो यो नयाँ बोली जसले मलाई संकट पर्दा सम्झियो।
परबाट मैले चिनेको एउटा भाइ रातो टिसर्ट र कालो पाईन्ट लगाएर आउँदै थियो।
“रुपक कोसंग आएको त ?”
रुपक–“ दिदी बिमार हुनुभयो अनि हिजो ल्याएर आएको।”
“के बिमार ? कोको आएका छौ?”
रुपक “ आमा र म आएका छौ”
“अनि कहाँ राखेको छ रुपालाई?”
रुपक “दाई केबिन नम्बर ३ मा”
(मनमा मलाई फोन त अर्कै नम्बरबाट आएको थियो को परेछ भन्दै यता उता हेर्दै थिए .. यत्तिकैमा)
रुपक “जाऔं म हजुरलाई लिन आएको। अघि एउटा दाईसंग मोबाईल मागेर फोन गरेका थियौ।”
म मनमा रुपालाई सम्झदै अघि बढेँ । हस्पिटलभित्र निकै भीड थियो। भर्खरै भुई सफा गरेकाले फिनाईलको गन्ध आईरहेको थियो। कति सारो भीड? प्रत्येक ओपिडी भरिएका र बाहिर बाक्लो लाईन भएका । साना केटाकेटी कोहि रुँदै कोहि खेल्दै गरेका, बाक्लै भीड थियो।
जति धेरै हस्पिटल उति धेरै भिडभाड । जहाँ गए पनि सबै अस्पताल यस्तै हुने। औषधि पसलको लाम , ब्लड टेस्टदेखि ब्लड कल्चरसम्म गराउने ल्याबमा लाम, भिडियो एक्सरे गराउनेको पनि उत्तिकै भीड। पैसा हुनेले अस्पताल बनाए तर, सुबिधामा छुट नदिने पुरानो नियम। काउन्टर त झन् थेगिनसक्नु भीड ब्यवस्थापन गर्न निकै गाह्रो जस्तो देखिने। सबैलाई आ–आफ्ना बिरामीको स्याहार गर्ने धमाधम थियो। कुरुवाहरु पनि कोहि सानो अनुहार पारी बसेका कोहि औषधोपचार गरि निको पारी आफ्नो बिरामी लिएर फर्किन लागेका ।
हामी गेट पास देखाएर तेश्रो तलामा पुग्यौं। यस अस्पतालका केबिन सबै तेश्रो तलामा छन्। हामी केबिन नम्बर ३ मा छिर्यौं। मैले आमा लाई “नमस्कार” गरि रुपातर्फ हेरेँ। उसलाई स्लाईन चढाइएको रहेछ मुख सुकेको रहेछ, आँखा भासिएको थियो। उसको मुखबाट फिज जस्तो केही निस्किरहेको थियो। हेर्दा लाग्थ्यो आत्महत्या गर्ने कोसिस गरेकी हुँदो हो। सधै आफ्नो अनुहारमा हाँसो देखाउने, पीडा लुकाउने, सबैसंग बोल्ने , घरपरिवार सम्हालेर बसेकी रुपा आज संबेदनशील बनी अस्पतालको केबिन नम्बर ३ को शैय्यामा मस्त गहिरो निन्द्रामा बेहोसी अवस्थामा थिइन्।
(आमातर्फ फर्किदै)
“आमा रुपालाई के भयो, किन यस्तो घात गरेकी रहिछ?”
आमा (आँसु पुछ्दै) “खै समिर बाबु, यसको चोट गहिरो रहेछ। मलाई पनि यहि घटनाबाट थाहा भयो।”
(एकछिन भक्कानिएर मुख छोप्दै)
आमा “रुपामाथि केही त्यस्तो असहज अवस्था छ जस्तो लाग्दैन थियो। उसको घरको अवस्था पनि राम्रो छ। ज्वाइँ साब बिदेशमा रोजगारी गर्दै हुनुहुन्छ। घरपरिवारमा पनि राम्रो छ। तर खै के गरी रुपाले।”
“आमा रुपाको घरबाट कोहि आउनु भएन?”
आमा “ खै समिर बाबु माईत आएकी १ महिना जति भएको थियो। यसपाली ऊ आउँदा निकै परिवर्तन पाएँ । ऊ पहिला जस्ती थिइन । एक्लै बस्ने, एकोहोरो टोलाइरहने, जीउ दुख्यो भन्ने, काम गर्न असहज जस्तो गर्ने, कोहिसंग नबोल्ने गर्थी। मलाई सम्झँदा नि डर लाग्थ्यो।” (नर्स आई स्लाईन हेरिन् र भनिन्)
नर्स “बिरामीको अवस्था नाजुक छ अब एक घण्टापछि अपरेसन गर्नुपर्छ भन्नु भएको थियो डाक्टर साबले। काउन्टरमा गएर औपचारिकता पूरा गर्दिनुपर्यो आमा।”
आमा “नानी पैसा पछि बुझाउँदा हुदैन? हाम्रो पैसा लिइ आउन अलिक समय लाग्छ।”
नर्स (रुपाको आँखा र मुख हातले चलाएर हेर्दै) “हैन आमा ओटीमा हाल्नु अगाडि सबै प्रक्रिया पूरा गर्नुपर्छ। हामीले भनेर हुँदैन अस्पताल प्रशासनको आफ्नै सिद्धांत छ।“ (गहिरो भाव देखाउँदै) “हामी त परनिर्भर हौ। एक स्टाफ मात्र।”
म अघि सरेर भने “कति लाग्ने रहेछ आमा पैसा? अनि मलाई आफ्नो सम्झिनु भएर मगाउनु भएको भए हुन्थ्यो नि। मलाई आजभोलि ल्याएपछि दिँदा हुन्छ।”
आमा (लामो सास फेर्दै) “धन्यवाद समीर बाबु, यो ठाउँमा हजुर मात्र हो आफ्नो मान्छे चिनजानको त्यसैले पनि बिहान फोन गरेका थियौं। तर मुख खोलेर माग्न सकेको थिइनँ। हजुरको यो सहयोग म कहिल्यै भुल्ने छैन।”
(शिरको पसिना पुछ्दै) “आमा त्यसो नभन्नु मलाई रुपाले पनि ठुलो गुन लगाएकी छिन्। उनको यो अवस्था कसरी आईपुग्यो। आखिर किन रुपाले बिष सेवन गरिन् ? के थियो उनको पीडा ? कसरी सबैको प्यारो रुपाले आफूलाई यो दुराग्रह राखी हानी पुर्याउन सकेको होला? म त छाङ्गोबाट खसेझैं भएँ । म पैसाको बन्दोबस्त गरेर आउँछु है। आमा”
(हातमा बाईकको चाबी घुमाउँदै) म तल काउन्टरमा गएँ । क्रेडिट स्मार्ट कार्डबाट पेमेन्ट गरेँ । औपचारिकता पूरा गरेँ। म माथि केबिन आइपुग्दा रुपालाई स्ट्रेचरमा सुताई अपरेसन थिएटर लग्न लागिएको थियो। उसमा अझ पनि होश आईसकेको थिएन। अपरेसन थिएटरभित्र रुपालाई हाल्दा मन दुखेर आयो। आमा रुँदै बाहिर बेन्चमा बस्नु भयो। मैले डाक्टर साबलाई बोलाई सोधेँ “हाम्रो केसको कति टाईम लाग्छ अपरेसन गर्न?”
डाक्टर (हातको स्थेथिसकोप घाटीमा भिर्दै) “केस कृटिकल (सिरियस) छ। यसै भन्न सकिदैन तर पनि दुई अढाई घण्टा लाग्न सक्छ।” मैले सहज बनी भनेँ “हुन्छ डाक्टर साब, हामी प्रतीक्षा गर्छौ।” एकैछिनमा नर्स बाहिर निस्किन्छिन् अनि भन्छिन् “ रुपाजी को आफन्तको हुनुहुन्छ? (पेपर हातमा थमाउँदै) यो सर्जरीमा चाहिने औषधि ल्याईदिनु न है छिट्टो।” म आफै गएर तुरुन्त ल्याईदिएँ अनि भित्र दिएँ।
आमा (रातो बत्ती बलेको हेर्दै) “अब अपरेसन शुरु हुन्छ होला बाबू। (पछ्यौरीले पसिना पुछ्दै) मेरो रुपा जन्मेबाट हामीले कहिल्यै दुख पाएनौ। साह्रैै लक्षिण लिएर जन्मेकी छोरी आज यो अवस्थामा देख्दा कसरी मन थाम्नु समिर बाबु ?”
म अकमक्क परेँ । मसंग नैराश्यताबाहेक केही उत्तर थिएन। म आमाका कुरा सुनेर निशव्द बनेँ किनकी रुपा यो अवस्थामा आउने केटी थिइन। ऊ त आई परे जाइ लाग्ने थिई। मेरो मनमा आखिर के भएछ त्यस्तो भनी अनेकौ कौतुहलता जाग्यो। मैले आमालाई फेरि सोधेँ“अनि आमा रुपाको घरबाट कोहि आउनु भएको छैन अहिलेसम्म?” आमा बोल्नुभएन मलाई केही कमजोरी छ जस्तो लाग्यो।
केही दिनअघि रुपाले मलाई फोन गरेको सम्झेँ, ऊ सिरियस हुँदै सोध्दै थिईन् “समिर आगोले पोल्यो भने के गर्नु पर्छ?” म र ऊ जिस्किरहन्थ्यौ मैले सँधैझैं ठाडो जवाफ दिएँ “ आगोमा हाम्फाल्नुपर्छ पानीमा हाम्फाल्यो भने त आगो निभिजान्छ नि”(लामो स्वासमा हाँस्दै)। ऊ फेरि भन्दै थिइन् “ तिमी कुनै बेला त सिरियस बन । मलाई जिस्केको मन पर्दैन है समिर।”(फोन काटिन्छ)। त्यो दिनको उसको यो रुखो बोली अस्वाभाविक लाग्यो। ऊ त मसंग सँधै हाँस्दै बोल्ने मान्छे, मनले जितेको मान्छे, ऊ त मेरो आफ्नो मान्छे बाल्यकाल देखिको साथी। आज यो अवस्थामा आउनुको कारण त्यही मेरो मजाक पनि हुनसक्छ।
“आगोमा हाम्फाल्नु पर्छ“ उफ कति गलत सिकाएछु मैले। उसलाई पीडा भएको मैले महसुस गरिन् ।उसलाई सायद त्यस बेला अति पीडा भएको हुनुपर्छ।
(यत्तिकैमा रुपक बोल्यो) “समिर दाई दिदीको खुट्टामा अनि जीउमा लठ्ठीको डाम छ नि देख्नुभयो?“
(टाउको हल्लाउँदै) देखिनँ भन्ने संकेत मैले दिएँ। म आफूमा एकोहोरिन थालेँ। (बरन्डामा निस्की टोलाउँदै)
बाहिर निकै चहलपहल छ तर मेरो मनको अन्तरकुनामा स्थिर बनी रुपासंग बिताएको बिगत छ। मलाई बाहिर हिडिरहेका मानिसहरु एक्कासी स्थिर बनी उभिएको जस्तो लाग्न थाल्यो। गाडीहरु पनि रोकिएझैं लाग्न थाल्यो। मानौ मनमा उत्पन्न विभिन्न भावहरु एक्कासी सेलाएर गयो। रुपा भन्ने गर्थिन् “समीर समय बलवान छ, हामीजस्तै परिस्थितिमा पनि हसिलो मुस्कान ओठमा ल्याई संयम हुन सिक्नुपर्छ ।”
मैले सम्झेँ “आखिर यो केबिन नम्बर ३ मा भर्खरै देखेको रुपा तिनै हुन् ? जो मसंग आदर्श , संयम र सफलताका सुत्रका कुरा गर्थिन्? आखिर के असहन पीडा पर्यो उसलाई जसकारण उनी मसंग मानसिक बिमारझै कुरा गर्थिन्? उसको स्वरमा जादु थियो, स्कुलदेखि गायनमा अत्यन्त प्रभाव जमाएकी थिइन् । अहिले पनि साथीहरु भेट्दा हामी उसको गायकीको तारिफ गर्छौ। लाग्छ सरस्वती माताको कृपा छ उनको गायकीमा। अब उसले आफ्नो स्वास्थ्यमा खेलबाड गरेपछि कति उसको स्वरमा घात त हुने छैन? बुढा बिदेशमा हुँदा र आफू घरमा सासुससुरासंग बस्दा पनि सबै अत्यन्त मिलनसार थिए । आखिर यो सबै हुँदा पनि रुपाको यो कदम कति जायज थियो? म त दोषी उसलाई नै देख्छु किनकी यो अपराध सरह हो। यो स्वविवेक आत्मसात् गर्न नसक्दाको घातक परिणाम हो। (अपरेसन थिएटर अगाडि आएर) “ईश्वर छन् आमा आफूलाई कठोर बनाउनु, हार नमान्नु। हाम्रो परीक्षा लिएका हुन् इश्वरले।“
आमा (दुई हात शिरमा राख्दै) “यस्तै रहेछ मेरो कर्म, किन हो अभागी नै बनी रुपा।”
(डाक्टर बाहिर आए) “सुन्नु त हामीले अनेस्थेसिया दियौं, अपरेसन गर्दा उच्च रक्तश्राव भएको छ। बिरामीले Rodenticides (मुसा मार्ने बीष) सेवन गरेकाले अवस्था धेरै गम्भीर भएको छ। अहिले आई सि यु मा सारिएको छ। हामी अहिले केही सकारात्मक सोचाई राखी सर्जिकल छलफल गर्दैछौ। बिरामीलाई ल्याएर आउन ढिला भएछ। हामी फेरि खबर गर्छौ। कोहि एकजना आएर हेर्न सक्नुहुन्छ।”
(आमा हतास हुँदै जोडले रुँदै) “लौन…. समीर बाबू यो के हुन लाग्यो। मेरो भाग्यमा खोट छ कि मैले कुनै पाप गरेर रुपालाई यस्तो भयो। बाबु तपाईं भेटेर आउनु न एकपटक डाक्टरसंग पनि कुरा गर्नु।“ (आँसु पछ्यौरीले पुछ्दै)
(आई सि यु भित्र हरियो गाउन लगाएर प्रवेश गर्दै) रुपालाई आईसियुमा सघन उपचार राखिएको थियो। उसलाई अक्सिजन पाईप हालिएको थियो, हातमा विभिन्न तारहरु जोडिएको थियो। लामो लामो सास फेर्दै गरेकी रुपा देख्दा पनि मलाई उहीँ हसिली मेरो साथीको याद आइरह्यो। म उसको नजिक पुगेँ। भेन्टिलेटरमा राख्ने तयारी गरिँदै रहेछ। मुखबाट अलिअलि रगत बग्दै थियो, आँखा सुनिएको थियो, असहय पीडा देखिन्थ्यो, हातमा कुनै हलचल थिएन। एउटा लडेको निश्वास प्राण जस्तै भएकी थिइन् रुपा। मेरो आँखा रसाएर आयो आफूलाई थाम्न सकिनँ। (उसको हात समाउँदै) रुपा यो तिमीले के को सजाय दियौ आफूलाई? तिमी एकपटक उठ्न पर्छ। तिमीले किन यस्तो गरेको? हामीसंग धेरै प्रश्न र आशंका उब्जिएको छ । उठ रुपा उठ । तिमी चाँडै ठिक हुनुपर्छ।
नर्स (हात मेरो पिठ्युँमा लगाउँदै) “तपाईं आफूलाई सम्हाल्नुस् बाहिर गएर बस्दिनु होला । हामी खबर गर्छौ केहि आवश्यक परे है । (चिट थमाउँदै) यो औषधि तल फार्मेसीबाट ल्याईदिनु न है। म बाहिर निस्किएँ अनि आमालाई पुलुक्क हेरि केही बोल्न नसकी औषधि पसल गएर दवाई लिई आएँ। म माथि आउदा माहोल फरक थियो। ( आमा भित्तामा टाँसिएर रुँदै ) “मेरो सबै आशा सकियो रुपा ….. ।” मनमा नराम्रो विचार आएर म हतास भएर नर्सलाई बोलाए औषधि दिनलाई। (बाहिर निस्कदै नर्स) “दाई बिरामी त….. (टाउको हल्लाउँदै)।” म भावबिह्वल भएँ, निशब्द भएँ, ठूलो बज्र शिरमा कसैले हाने जसरी म भुईमा थेचारिएँ, अन्धकार देखेँ सबै। रुपा केवल रुपा मात्र मन, मस्तिष्कमा थिइन्।
(उफ) ओहि ! कति छोटो समयमै यो सब भएको। म एकदम निराश भएँ। मलाई सबै सपना जस्तै लाग्यो। केही जान्न नपाई यो सब भयो। मनमा अझ पनि रुपाको त्यही कायल पार्ने मुस्कान याद आउँछ, उसले भन्ने गरेको सदबिचार, सकारात्मकता र प्रेरणादायी सम्बाद याद आउँछ। मलाई अझ बिश्वास लागेको छैन। आखिर यो सब किन ? मेरो मनमा अन्तरङ्ग प्रश्नहरु खेल्न थाले। (आँखा बन्द गरी) म एकछिन लामो सास लिदै छोड्दै आफूलाई सुदर्शन क्रिया गरि सहज अवस्थामा ल्याउँदै थिएँ। मेरो बोझिलो शरीरमा सकारात्मक भावना ल्याएर आउँदै थिए।
मैले अन्तर आत्मामा नियाल्दा उत्तर पाएँ, यसरी नै रुपा जस्ता धेरै नारीहरु होलान् मनमा पीडा र बाहिरी हाँसो लिई आफ्नो अनगिन्ती पीरमर्का लुकाएका, घरेलु हिंसाको बेदनामा छटपटाएका, जो अन्य बिकल्प नपाएर अन्त्यमा आत्महत्यासम्मको प्रयास गर्छन्। रुपा एक असल नारी जसको कहिले जीवनसंग गुनासो भएन, खुसी र सुख दिन चाहने उनको बानीले सायद आफ्नैको मन रिझाउन सकेन। आज रुपाको परिवार (सासुससुरा) उदासिन भई यहाँ अनुपस्थित रहनुमा पनि मेरो शंका झन् गहिरो बनेको छ। उसको खुट्टामा लागेको निलडाम , मानसिक सन्तुलन गुमाएझै गरि बिषसेवन गर्नु, मसंग फोनमा झुक्किदै अशान्त मन बनाई बोल्नु र एकोहोरिनु उसलाई परेको घरेलु हिंसाको तनाबले गर्दा हुनुपर्छ। आखिर सँधै हाँसेर पनि मनभित्र मनको ठूलो बाँध बाँध्न चाहँदा रुपाको यो हालत भयो। उसले आफ्नो श्रीमान , जन्म दिने आमा वा म उसको नजिकको साथी(मलाई) वा अन्य कोहिलाई आफ्नो पीडा साटेको भए आज यो दिन आउँदैन थियो।
(घडी हेर्दै) अब रुपाको हसिलो जीवनदेखि मृत्युसम्मको पीडाको राज बनी त्यही केबिन नम्बर ३ मा हराउने पर्यो। जबसम्म उसको घरपरिवारसंग प्रहरीले न्यायको सुनिश्चितता दिलाउन सक्दैन, तबसम्म सायद रुपा केबिन नम्बर ३ मा अनगिन्ती प्रश्नहरु छाडेर गएकी छिन्।
केबिन नम्बर ३ ले मलाई सधै झकझकाई रहनेछ….
