कांग्रेसको नारा लगाउँदै हसिया हथौडामा भोट हाल्नु परेको छ , माओवादीको गीत गाउँदै कांग्रेस उम्मेदवारलाई बोक्नु परेको छ । मंसिर ४ एमाले सरकार भन्दै हलोमा भोट हाल्नु परेको छ । राजा आऊ देश बचाऊ भन्दै एमालेको झण्डा बोक्नु परेको छ । राजनीति अजिव छ , भोट नहालौं आफ्नो अधिकार कसरी खेरा फाल्नु ? भोट हालौं कसरी जानी जानी खराव व्यक्तिलाई आफ्नो अमूल्य मत दिउँ ! कम्तिमा राइट टु रिजेक्टको व्यवस्था भए आफूलाई कुनै उम्मेदवार पनि मन नपरेको अभिमत व्यक्त गर्न सकिन्थ्यो । यी वाक्य सामाजिक सन्जालमा लक्ष्मण बस्नेतले लेख्नु भएको छ । उहाँको अनुमति लिएर यसैबाट विषय उठान गर्न खोज्दैछु ।
अब चुनाव आउन ४ दिन बाँकी होला । तर मतदातामा यी यस्ता प्रश्नहरु धेरै छन् । एउटा स्वतन्त्र मतदाताको मानस पटलमा यी माथिका प्रश्न उव्जेको छ । ममा आस्था छ । ममा राजनीतिक चेत छ । तर पनि म विवश छु किनकी झापाको यो राजनैतिक तालमेलमा विचार एजेण्डा र सिद्धान्तमा रहेर छैन । नेतालाई तालमेल गर्न लाज लागेन तर, हामी मतदातालाई लाज लागेको छ भनेर भनिरहेका छन् । मत दिन मनैबाट मन नलागेको होला । जव हामीमा राजनीतिक चेत आयो तवदेखि यिनै उम्मेदवारहरु हाम्रासामु मत मागिरहेका छन् । न सस्कार परिवर्तन भयो, न उमेदवार परिवर्तन भयो न राजनैतिक सोच केवल परिवर्तन भयो त तन्त्र । राजतन्त्र, प्रजातन्त्र,लोकतन्त्र र गणतन्त्र बीचमा यिनै उम्मेदवारहरु तन्त्रका नाममा आफै उम्मेदवार हुँदै आए । विभिन्न तन्त्र परिवर्तन गर्दैगर्दा यिनै उम्मेदवार निरन्तर छन् । कयौ पटक जनतामाझमा गएर चुनावमा जीत हासिल गरे पनि आखिर कहिलेसम्म यिनै उम्मेदवार हामी माझमा आईरहन्छन् । जीत हासिल गर्दा पनि पटक पटक आफै मात्र उम्मेदवार बन्नु पर्ने कस्तो मानसिकता होला ।
राजनीतिक दलको चुनावी प्रचारप्रसार तीव्र रहेको छ । गाउँघरमा मानिसको धान पाकेर पहेलै भएको छ । किसानलाई धान काट्ने चटारोले छोपेको छ नेतालाई चुनावको ।
राजनीति भनेको देशको नीति हो जसले देश संचालन र विकासको नीतिनियमहरु बनाउँछन् । तर आज देशमा राजनीति यति पतित र विकृत भएर जाँदैछ कि राजनीतिमा लाग्ने नेताहरुका कुरा सुन्यो भने घृणा लागेर आउँछ , देश विकासको एजेन्डा हैन अर्काको ठट्टा र कटाक्षमै भाषण खर्चने गर्छन् अनि हामी मुकदर्शक भएर हाँसोमा रमाउँछौं । आफ्ना नेतालाई सचेत हैन, झन् साथ दिन्छौ । देशले नयाँ सविधान पाएपश्चातको यहि मंसिर ४ गते हुन गईरहेको चुनाव दोस्रो पटक हुँदैछ । चुनाव ५÷५ वर्षमा हुने हाम्रो प्रावधान भएता पनि बहुमत पाएको दलले आफै संसद भंग गरेर समयअगावै निर्वाचन गराउंने परिस्थिति सृजना गराउँछन् । चुनाव भनेको देश र जनताको भलो गर्ने व्यक्तिलाई आफ्नो मत दिएर विजय गराउने माध्यम हो । तर यो चुनाव हेर्दा आम मतदाता छक्क परेका छन् ।
नेकपा एमाले जिन्दावाद ! भोट केमा हलोमा । नेपाली कांग्रेस जिन्दावाद ! भोट केमा गोलाकारभित्रको हसिया हथौडामा । माओवादी केन्द्र जिन्दावाद ! भोट केमा रुखमा । आजभोली सामाजिक संजालमा धेरै भाईरल भएको यी यस्ता नाराले आम मतदातालाई अचम्मै बनाएको छ । निरासा छाएको छ । हरेक मान्छेसंग आफ्नो आफ्नो राजनैतिक आस्था थियो । राजनैतिक विचारमा हिडेका थिए तर, आजको यो चुनावी माहोल हेर्दा आफ्नो विचार र राजनैतिक आस्था कसको लागि रहेछ भन्ने भएको छ । म यो पार्टीको कार्यकर्ता भनेर हिड्न गाह्रो भयो भन्ने मानिसहरु आजभोली बाक्लै भेटिन थालेको छ । हामीले जहिल्यै नेताले नै भनेको मान्नु पर्ने ! सँधै झोले नै भएर हिड्नु पर्ने भनेर धेरै मानिसहरु स्वतन्त्र उम्मेदवार पनि यो चुनावमा देखिएका छन् । राजनीति पार्टी भनेको आफ्नो मूल्य र मान्यता र सिद्धान्तमा चल्ने गर्दछन् । हरेक पार्टीहरुको आफ्नो आफ्नो विचार मूल्यमान्यता , सिद्धान्त र एजेण्डाहरु छ । विचार मिल्नु परेन , सिद्धान्त मिल्नु परेन तर नेता मिल्दा भयो । आफूले जित्नको लागि जस्तोसुकै भए पनि मिल्नु पर्ने यो कस्तो राजनैतिक गठबन्धन ? तालमेल पनि अचम्मकै छ । कांग्रेस र माओवादी । एमाले र राप्रपा । एमाले र जनता समाजवादी पार्टी । कसरी तालमेल हुन सकेको । कहाँ मिल्छ विचार , कहाँ मिल्छ एजेण्डा कहाँ मिल्छ सिद्धान्त , कार्यकर्ता कसरी मिल्न सक्छन् तर, नेताको स्वार्थ ठ्याक्कै मिल्न सक्छ भन्ने ज्वलन्त छ यो निर्वाचनको तालमेल । चुनाव चिह्न अलग्गै । झण्डा पनि अलग्गै । कांग्रेस पार्टी । कम्युनिष्ठ पार्टी । राजावादी पार्टी । विचार अलग , एजेण्डा अलग , चुनाव चिह्न अलग , झण्डा अलग भएता पनि भागबण्डामा मिलेर खान यिनै एक हुने । के हामीलाई यसरी नै मिलेर खाने नेता चाहिएको हो त ? के हामीले यस्तै राजनैतिक पार्टीको परिकल्पना गरेका हौ त ? “ काले काले मिलेर खाउँ भाले ” भन्ने नेपाली उखानमा पनि काले काले भनिएको छ तर यहाँ त काले, सेते, राते, पहेले सबै मिल्नु भनेको नेपाली उखान टुक्कालाई नै फेल पार्ने गरी मिलेको देख्दा नेपाली राजनीतिको लिलाम हुन लागेको भान हुन्छ । तालमेल यो नेपाली जनताले कसरी बुझ्ने । चुनाव पनि राजनैतिक प्रतिस्पर्धा विचार एजेण्डा र सिद्धान्तको भन्दा पनि व्यक्तिगत प्रतिस्पर्धा जस्तो छ । विचारको जितभन्दा पनि व्यक्तिको जित प्राथमिकतामा रहेको छ ।
चुनावको प्रतिस्पर्धा भनेको विचार एजेण्डा र सिद्धान्तको हुनु पर्ने तर यो चुनावको तालमेल हेर्दा चालिस वर्षसम्म एउटा राजनीतक दलमा बसेका नेता उम्मेदवार बन्ने टिकट नपाउँदा रातारात स्वतन्त्र हुन्छन् । कोही टिकट पाउँदा दल परिवर्तन गरी पार्टी परित्याग गरेर उम्मेदवार बन्न लागेको देख्दा अचम्मेै लाग्छ । खोई राजनैतिक विश्वास ? खोई राजनैतिक आस्था ? दलप्रतिको अडान खोई ? राजनीति भनेको चुनावमा टिकट पाएर उम्मेदवार बन्नका लागि मात्र हो ? के राजनीति यसरी नै गर्ने हो ? छिनमा दलप्रतिको वफादारीता र इमानदारिता भुल्नेले जनताप्रतिको प्रतिवद्धता भुल्न कति मिनेट लाग्ला र ! के हामी यी यस्तै नेताको पछि लागिरहने हो र ? नेतालाई चुनाव लाग्यो कार्यकर्तालाई पनि आफ्ना नेता पाए तर हामी मतदाताले के पायौं ! यी यस्तै नेता हामीले छान्ने हो एक पटक होइन पटक पटक सोचेर मंसिर ४ मा निर्णय लिऔं ।
